အသုပ္တစ္ပြဲမွ ရရွိႏိုင္မည့္ က်န္းမာေရးအက်ိဳးေက်းဇူးေလးမ်ား

အသုပ္…။
အသုပ္လက္ရာေကာင္းတဲ့ အိမ္ရွင္မေတြကို၊ လင္ေယာက်ာ္းေတြက အခ်စ္ပိုတယ္လို ့
ေရွးလူၾကီးမ်ားက
ဆိုထားၾကပါတယ္။ ကြ်န္မတို ့ျမန္မာပါးစပ္ကေတာ့ အသုပ္ဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီး
အမ်ိဳးသား ကေလး လူၾကီး အားလံုး ၾကိဳက္ျပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ အစပ္
မစားသူေတြအတြက္ကေတာ့ ငရုပ္သီးကို လိုအပ္သလို ဖယ္လိုက္
ေလ်ာ့လို္က္ရင္အဆင္ေျပသြားမွာပါ။ တစ္ေန ့တစ္ေန ့ ဘာ ခ်က္စားရမလဲ
အၾကံအိုက္ေနသူမ်ားအတြက္ က်န္းမာေစဖို ့ အသုပ္စားၾကပါလို ့
တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။ အသီးအရြက္
အသုပ္ ကေလးေတြက အိမ္ရွင္မေတြအတြက္ ထမင္း၀ုိင္းလည္း ျမိန္ေစ၊ ေစ်းဖိုးလည္း
ေခြ်တာေစျဖစ္ပါတယ္။ အိမ္မွာသုပ္စားတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္လည္း ၀ယ္စားရတာေလာက္
ေစ်းမၾကီးဘဲ လံုလံုေလာက္ေလာက္ စားနိုင္ပါတယ္။

က်န္းမာေရးနဲ ့ညီညြတ္တဲ့ အသုပ္ဆိုသည္မွာ…..။
Louisiana State University ဟု အမည္ရေသာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွ
က်န္းမာေရးသုေတသီမ်ား၏ ေလ့လာစမ္းစစ္မႈ မွတ္တမ္းမ်ားအရ၊ *လ*တ္လတ္ဆတ္ဆတ္
အစိမ္းေရာင္ အရြက္မ်ားမ်ားပါတဲ့ ဟင္းရြက္စံုသုပ္တစ္ပြဲထဲမွာ အသီးအရြက္မွ
ရရွိတဲ့ သဘာ၀အာဟာရဓာတ္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ဗီတာမင္စီ၊ ေဖာလစ္အက္ဆစ္၊ အယ္လ္ဖာ၊
ဘီတာကယ္ရိုတင္း၊
လိုက္ဆိုပင္၊ ဗီတာမင္ အီး စတဲ့ဓာတ္ေတြကို ရရွိေစနိင္တာေၾကာင့္ အသီးအရြက္
မ်ားမ်ားစားသူေတြမွာ ေသြးလည္ပတ*္ *စီ*း*ဆင္းမႈအား ေကာင္းမြန္ေစ ေၾကာင္း
သိရွိရပါတယ္။ ၄င္းစမ္းသပ္္မႈကို Louisiana State University မွ လူဦးေရ ၁၇၅၀၀
ျဖင့္ ေလ့လာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသုပ္စံုဟင္းလ်ာထဲမွာ အသီးအရြက္
အမယ္စံုမ်ားေလ၊ က်န္းမာေရးနဲ ့ပို၍ ညီညြတ္ေလပါဘဲ။ သို ့ေသာ္ ေအာ္ဂဲနစ္
ပစၥည္းမ်ားကိုသာ ေရြးခ်ယ္တတ္ဖို ့လိုပါတယ္။
ေန ့စဥ္ ထမင္းစား မီႏူးစာရင္းထဲမွာ အသုပ္ဟင္းလ်ာတစ္ခြက္ ပါေအာင္စားျခင္းဟာ
က်န္းမာေရးအတြက္ အေလ့အက်င့္ေကာင္း ျဖစ္ေစတာ အမွန္ပါ။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ နဲ
့သစ္သီး၀လံေတြကို အစိမ္းလိုက္ အသုပ္သုပ္စားျခင္းက လူကို
ေပါ့ေပါ့ပါးပါးျဖစ္ေစတဲ့
အျပင္၊ က်န္းမာ၍ အသက္ရွည္ရွည္ ေနနိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ သို ့ေသာ္
မိမိေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ့ ဟင္းရြက္သစ္သီးမ်ားဟာ သန္ ့ရွင္း လတ္ဆတ္ျပီး၊
ဓာတုေဆး၀ါးမ်ားကင္းစင္တဲ့ ပစၥည္းျဖစ္ဖို ့လိုပါတယ္။ သတိျပဳရန္မွာ
မိမိျပင္ဆင္တဲ့
အသုပ္ထဲမွာ ထည့့္၀င္ပစၥည္း အမ်ိဳးစား ႏွင့္ အခ်ိဳးအစား ပမာဏေပၚမူတည္၍
အာဟာရတန္ဖိုးရရွိမႈမွာလည္း မတူညီနိုင္ပါဘူး။ အကယ္ အသုပ္ထဲမွာ ပရိုတင္း
ဓာတ္ ၾကြယ္၀တဲ့
ခ်ိစ္(သို ့)မေရာနိစ္(သို ့)အေစ့အဆံေတြ ပါ၀င္မႈမ်ားျပားေနခဲ့ရင္
ကယ္လိုရီမ်ားသြားျပီမို ့ က်န္းမာေရးနဲ ့ မညီ ညြတ္နိုင္ေတာ့ပါဘူး။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရွိ the National Cancer
<http://www.webmd.com/cancer/rm-quiz-cancer-myths-facts> Institute မွ
အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအရ၊ ကင္ဆာေ၀ဒနာ ခံစားေနရေသာ လူနာ မ်ားကို (က)
ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ ့သစ္သီး၀လံတို ့ကို ရံဖန္ရံခါမွ်သာ စားေသာအုပ္စု၊ (ခ)
ဟင္းသီးဟင္းရြက္ တစ္မ်ိဳးတည္း ကိုသာ တစိုက္မတ္မတ္ စားေသာအုပ္စု (ဂ)
ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ ့သစ္သီး၀လံ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကို ေန ့တိုင္းနီးပါး
စံုစံုလင္လင္
စားေသာ အုပ္စုဟူ၍ အုပ္စု ၃-စုခြဲ၍ ေလ့လာခဲ့ရာ၊ ၄င္းႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကို
စံုလင္စြာစားသူေတြမွာ ဦးေႏွာက္ကင္ဆာ ႏွင္ ့ လည္ပင္း ကင္ဆာ
ျဖစ္နိုင္ေျခအလားအလာ ေလ်ာ့က်သြားေၾကာင္း အေျဖထြက္ရွိခဲ့ပါတယ္။
၄င္းစမ္းသပ္မႈတြင္ အစိမ္းေရာင္ပဲသီးအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ပဲေစ့ အမ်ဳိးမ်ိဳး၊
ပန္းငရုပ္ပြ၊ ငရုပ္သီးစိမ္း၊ ဘရိုကိုလီ(ေခၚ)ပန္းေဂၚဖီစိမ္း၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊
မုန္လာဥနီ၊ ပန္းသီး၊ ဇီးသီး၊ ပန္းသစ္ ေတာ္သီး၊ စေတာ္ဘယ္ရီသီး၊ မက္မြန္သီး တို
့ပါ၀င္တယ္ လို ့သိရပါတယ္။
အသုပ္စားသံုးျခင္းျဖင့္ ရရွိလာမယ့္ က်န္းမာေရး အက်ိဳး ေက်းဇူးမ်ားမွာ….။
(၁) ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ေစပါတယ္။
က်န္းမာေရးသုေတသီမ်ား၏ အၾကံျပဳခ်က္အရ၊ ကို္ယ္အေလးခ်ိန္က်လိုသူမ်ားဟာ
ထမင္း၀ိုင္းမွာ ဟင္းရြက္စံုသုပ္ တစ္ပန္းကန္ ျဖင့္ ဦးစြာပထမ
၀မ္းျဖည့္ထားသင့္ပါတယ္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ထဲမွာပါရွိတဲ့
အမွ်င္ဓာတ္က လူကိုဗိုက္ ျပည့္သြားေစျပီး၊ ဆာေလာင္မႈကို အာသာေျပသြားကာ ေနာက္ထပ္
အစာစားခ်င္စိတ္ကို ခ်ိဳးႏွိမ္ေပးတာေၾကာင့္ ၀ိတ္တက္မွာကို စိတ္မပူရေတာ့ပါဘူး။
(၂) ခံတြင္းျမိန္ေစပါတယ္။
ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ႏွင့္ သစ္သီး၀လံတို ့ေရာျပြမ္းထားတဲ့ အသုပ္စံုတစ္ခြက္ရဖို
့အတြက္ လွီးခြ်တ္ျပင္ဆင္ရတာ အတန္ငယ္ ကရိ ကထမ်ားေသာ္လဲဘဲ၊ ထိုအသုပ္ထဲရွိ
အေရာင္စံုအမ်ိဳးစံုလင္လွေသာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြကို အစိမ္းလိုက္
၀ါးစားရတာေၾကာင့္ လူကို ခံစားမႈ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ကာ ခံတြင္းျမိန္
ထမင္းျမိန္ေစျပီး
အာဟာရ ျဖစ္ေစပါတယ္။
(၃)ကယ္လိုရီ က်ေစပါတယ္။
ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြကို ဆီျဖင့္မေၾကာ္ဘဲ သုပ္စားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ လူကို
ကယ္လိုရီက်ေစျပီး၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ေစဖို ့ ကိုလည္း အေထာက္အပံံ့ျဖစ္ပါတယ္။
အသုပ္ထဲကို သံလြင္ဆီျဖင့္ သုပ္ျခင္း၊ ေထာပတ္သီးပါးပါးလွီး၍ထည့္ျခင္း၊ lycopene
ဓာတ္ပါေသာ ခရမ္းခ်ဥ္သီးထဲ့ျခင္း၊ lutein ဓာတ္ပါေသာ အစိမ္းရင့္ေရာင္
ဟင္းရြက္မ်ားလွီး၍ ထည့္ျခင္း၊ သံဓာတ္ပါေသာ ဟင္းႏု နယ္ရြက္ကို ေရေႏြးေျဖာ၍
ထည့္ျခင္း စသျဖင့္ အထူးတလည္ အမယ္စံုေအာင္ ျပင္ဆင္စားသံုးနိုင္မယ္ဆ္ိုရင္
ကယ္လိုရီက် ေစေသာ ဟင္းလ်ာတစ္ခြက္ေကာင္းကို ရရွိနိုင္ပါျပီ။
ေလ့လာစမ္းစစ္မႈမွတ္တမ္းမ်ားအရ၊ အစိမ္းေရာင္ ဟင္းရြက္စံုသုပ္ ၁ ဇလံုကို တထိုင္
တည္းစားျခင္းက ကယ္လိုရီ ၁၅၀ က်ေစေၾကာင္း၊ အစိမ္းေရာင္
ဟင္းရြက္စံုသုပ္ဟင္းလ်ာကို
နံက္စာ-ေန ့လည္စာ-ညစာ ႏႈန္းျဖင့္ ၃ ၾကိမ္စားျခင္းက ကယ္လိုရီ ၁၀၀ က်ေစေၾကာင္း
အၾကံျပဳထားပါတယ္။ ေဆာင္ပုဒ္က *"bigger is better"* ပါတဲ့။ ဆိုလို သည္မွာ *“
ကယ္လိုရီမ်ားမ်ားက်ေလ က်န္းမာေရးအတြက္ ပိုေကာင္းေလ”* ျဖစ္ပါတယ္။
(၄) အမွ်င္ဓာတ္ေတြ ရရွိနုိင္ပါတယ္။
အမွ်င္ဓာတ္ပါေသာ ဟင္းရြက္စံုသုပ္တစ္ပြဲက ကိုလက္စထေရာကိုက်ေစကာ၊
၀မ္းခ်ဳပ္ျခင္းကိုလည္း ေျပေလ်ာ့ေစပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ဆိုေသာ္ အမွ်င္ဓာတ္က
ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ျခင္း၊ အူသိမ္အူမမ်ားကို သန္ ့ေစျခင္း၊ ခႏၶာကုိယ္ထဲက
အဆိပ္အေတာက္ေတြကို ရွင္းလင္းေပးျခင္း စသျဖင့္ ေကာင္းက်ိဳးျပဳေပးပါတယ္။
(၅) အေကာင္းဆံုး သြားရည္စာျဖစ္ပါတယ္။
ဟင္းသီးဟင္းရြက္ အသုပ္စံုဆိုတာ ေန ့လည္စာ၊ ညစာတို ့လို ထမင္းျဖင့္ စားဖို
့သက္သက္ ဟင္းလ်ာ မွ်သာဟု မယူဆင့္ပါဘူး။ ဥပမာ ကြတ္ကီး (သို ့) အာလူးေၾကာ္ (သို
့)
ဒိုးနတ္မုန္ ့တို ့မစားဘဲ၊ ျမင္းခြာရြက္သုပ္ (သို ့) ဂ်င္းသုပ္ (သို ့)
မိုးက်လၻက္သုပ္
(သို ့) ပဲကတၱီပါသုပ္ (သို ့) ဌက္ေပ်ာဖူးသုပ္ (သို ့) ပဲပင္ေပါက္ ပဲျပားသုပ္
(သုိ ့) ထမင္းသုပ္ (သို ့) မုန္ ့ဖတ္သုပ္ (သို ့) မဲဇလီဖူးသုပ္ (သို ့)
သေဘၤာသီးသုပ္ (သုိ ့) ေရွာက္သီးသုပ္ (သို ့) ေက်ာက္ပြင့္သုပ္ (သို ့)
အာလူးျပဳတ္သုပ္ (သို ့) ေရညွိစိမ္းသုပ္ တို ့ကို စားေပးျခင္းက က်နး္မာေရး
နဲ ့ညီညြတ္ေသာ
အဆာေျပ သြားရည္စာမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
(၆) အာဟာရစံု ရနို္င္ပါတယ္။
မည္သည့္ အသုပ္မ်ိဳးျဖစ္ပါေစ အသုပ္တစ္ပြဲမွာ အေျခခံအားျဖင့္ ၾကက္သြန္နီ၊
ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ မန္က်ည္းသီးအႏွစ္၊ ငရုပ္သီးစိမ္း၊ သံပုရာရည္ (သို ့)ေရွာက္ရည္၊
ေရွာက္ရြက္ တို ့ပါရွိၾကစျမဲျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ ျမင္းခြာရြက္သုပ္တစ္ပြဲရဖို
့အတြက္၊ ေဂၚဖီ၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ နံနံပင္ တို ့ကို ထည့္ေပးရပါမယ္။ သို ့မဟုတ္
မိမိျပင္ဆင္ေသာ အသုပ္ပြဲ အမ်ိဳးအစားေပၚမူတည္ျပီး ဆလပ္ရြက္၊ အာလူး၊ သခြားသီး၊
မုန္လာဥနီ၊ ပူစီနံရြက္၊ ပင္စိမ္းရြက္၊ ပဲပင္ေပါက္ စသျဖင့္ စီမံထည့္၀င္ရပါမယ္။
ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြမွာ သူ ့ တစ္မ်ိဳးခ်င္းစီအလိုက္ သဘာ၀အေလ်ာက္
က်န္းမာေရးအာနိသင္ ပါရွိေနၾကျပီး၊ ၄င္းဟင္းသီးဟင္းရြက္ နဲ ့ သစ္သီးသလံေတြကို
ေရာစပ္၍ အသုပ္စံု လုပ္စားျခင္းျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးအဖံုဖံုံုေသာ
က်န္းမာေရးအာနိသင္ေတြကို ထမင္းတစ္နပ္စာထဲမွာပင္ ရရွိသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
(၇) အသီးအႏွံမၾကိဳက္သူေတြအတြက္ အဆင္ေျပေစပါတယ္။
အသီးအႏွံ မၾကိဳက္သူမ်ား ႏွင့္ ရံဖန္ရံခါမွသာ စားေလ့ရွိသူမ်ားဟာ
ဟင္းရြက္စံုသုပ္ကို ထမင္းနဲ ့တြဲဖက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သြားရည္စာ အဆာေျပ
အသုပ္လုပ္စား၍ေသာ္လည္းေကာင္း အခ်ိန္ယူစီမံ၍ စားေပးသင့္ပါတယ္။ ဒါမွသာ
အပင္မွရတဲ့ သဘာ၀ ဓာတ္တိုးဆန္ ့က်င္ပစၥည္းေလးမ်ားက ခႏၶာကိုယ္ထဲရွိ
လူကိုေဘးဥပါသ္ျဖစ္ေစတတ္တဲ့ free radicals ေမာ္လီက်ဳးမ်ား အႏၱရာယ္မွ
ကာကြယ္ေပးနို္င္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ဆိုေသာ္ ကြ်ဲေကာသီးမၾကိဳက္ပါက
သုပ္စား၍ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေထာပတ္သီး မၾကိဳက္ပါက အသုပ္စံုထဲမွာ
ခပ္ပါးပါးလွီးထည့္၍ေသာ္လည္းေကာင္း ေရာျပႊမ္း၍ ထည့္စားေပးနိုင္ပါတယ္။
(၈) သဘာ၀အဆီဓာတ္ကို ရရွိေစပါတယ္။
က်န္းမာေရးအတြက္ ညီညြတ္တဲ့ အသုပ္ျဖစ္ဖို ့အတြက္ဆိုရင္ သံလြင္ဆီကိုသာ
ဦးစားေပးေရြးခ်ယ္ရမွာပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုရင္ သံလြင္ဆီျဖင့္နယ္ဖတ္ထားေသာ
ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ သစ္သီး၀လံစံုကို ၀ါးစားမ်ိဳခ်လိုက္တဲ့အခါ၊
၄င္းအေရာအေႏွာမ်ားဟာ ခႏၶာကုိယ္ထဲက အပူရွိန္ျဖင့္ ေကာင္းစြာခ်က္လုပ္ျပီး၍
ဓာတ္ျပဳမႈေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ၾကီးက phyto-chemicals ေတြကို ကာကြယ္
ေပးနိုင္တာမို ့ခံရခက္တဲ့ ကင္ဆာေရာဂါဆိုးေတြမွ ကင္းေ၀းေစနိုင္ပါလိမ့္မယ္။
အကယ္၍အသုပ္ထဲမွာ
ဆီသံုးတာ မ်ားေနမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ က်န္းမာေရးနဲ ့မညီညြတ္နိုင္ေတာ့ပါဘူး။
ဆီမ်ားမ်ားစားသံုးျခင္းက ကင္ဆာေရာဂါနဲ ့ ႏွလံုးေရာဂါကို ျဖစ္ေစနိုင္လို ့
အထူးသတိျပဳပါ။
*(ေဆာင္းပါးရွင္…ေပါက္ေပါက္…ေရးသားမွ်ေ၀သည္)*